
Bệnh đái rắt (bệnh tiểu rắt) là hiện tượng đi đái nhiều lần trong một ngày, số lượng nước tiểu trong mỗi lần đi khá ít chỉ có vài giọt hoặc không có giọt nào. Mỗi lần đi tiểu có cảm giác đau ở niệu đạo và rất khó khăn. Trẻ em mỗi khi đi tiểu thường kêu khóc, nhăn nhó…Cùng tìm hiểu những thông tin về chứng đái rắt – tiểu dắt qua bài viết dưới đây.
1. Bệnh đái rắt là gì?
Bệnh đái rắt hay đái dắt là tình trạng một người đi tiểu nhiều lần hơn bình thường trong một ngày. Thông thường, khi bàng quang đầy (250-300ml), nó sẽ phát tín hiệu tới não nói rằng bạn cần phải đi tiểu, trung bình một người khỏe mạnh đi tiểu khoảng 8 lần/ngày. Nhưng ở bệnh tiểu rắt, dù bàng quang chưa đầy, nó vẫn gửi tín hiệu cho não khiến bạn luôn có cảm giác buồn tiểu và phải đi tiểu thường xuyên, nhưng mỗi lần đi tiểu lượng nước tiểu thải ra lại rất ít.
Đái dắt có thể xảy ra với bất kì ai, từ nam giới, nữ giới tới người già và trẻ em. Tuy nhiên, nó thường phổ biến hơn khi bạn già đi hoặc bạn đang gặp một bệnh lý nào đó. Phần dưới đây, chúng ta sẽ tìm hiểu rõ hơn những nguyên nhân gây đái rắt.
2. Nguyên nhân gây đái rắt
2.1. Nguyên nhân bệnh lý
Phì đại tiền liệt tuyến
U xơ tiền liệt tuyến hay phì đại tiền liệt tuyến là bệnh thường gặp ở nam giới trung và cao niên, phần lớn bệnh nhân thường không có triệu chứng gì. Nhưng khi nó tiến triển sẽ gây ra chứng tiểu rắt cùng nhiều triệu chứng tiết niệu khác, như: tiểu không hết, tiểu ngập ngừng, tiểu són, tiểu không tự chủ, tiểu khó,…
Sỏi bàng quang
Sỏi bàng quang hình thành khi bàng quang không thải hết nước tiểu, làm các khoáng chất tích tụ lại và liên kết với nhau tạo nên sỏi. Sỏi bàng quang thường ảnh hưởng đến nam giới từ 50 tuổi trở lên và có mối liên hệ với bệnh u xơ tiền liệt tuyến. Tuy nhiên cả nam và nữ đều có thể bị sỏi bàng quang.
Các triệu chứng điển hình của sỏi bàng quang là: tiểu rắt, đau bụng dưới, tiểu đau, khó khăn khi đi tiểu, nước tiểu đục hoặc sẫm màu, tiểu ra máu,…
U xơ tử cung
U xơ tử cung là những khối u bất thường phát triển bên trong hoặc trên tử cung của phụ nữ. Khi những khối u xơ phát triển lớn hoặc có nhiều khối u, chúng có thể làm mở rộng tử cung, khiến tử cung chèn ép vào bàng quang gây giảm thể tích, dẫn tới tình trạng tiểu rắt, tiểu thường xuyên.
Nhiễm trùng đường tiết niệu
Nhiễm trùng đường tiết niệu xảy ra khi vi khuẩn (thường từ da hoặc trực tràng) xâm nhập qua niệu đạo và gây nhiễm trùng ở bất kỳ bộ phận nào của hệ tiết niệu. Loại nhiễm trùng tiết niệu phổ biến nhất là nhiễm trùng bàng quang (viêm bàng quang).
Các bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu có thể kích thích niêm mạc bàng quang, gây tiểu rắt cùng nhiều triệu chứng tiểu tiện khác, như: tiểu buốt, tiểu ra máu, cảm thấy vùng háng hoặc bụng dưới như có áp lực hoặc bị chuột rút,…
Các nguyên nhân bệnh lý khác:
- Viêm bàng quang
- Ung thư bàng quang
- Do một số bệnh lây lan qua đường tình dục
- Suy tuyến thượng thận
- Do các bệnh lý tuyến tiền liệt, như: viêm tuyến tiền liệt, ung thư tuyến tiền liệt
- Do một số bệnh nội tiết
- Ung thư cổ tử cung
- Viêm phần phụ sinh dục
- .v.v.
2.2. Nguyên nhân không bệnh lý
Mang thai
Tiểu rắt, đi tiểu thường xuyên cũng là một hiện tượng phổ biến trong thai kì. Đây là một triệu chứng bình thường và không đáng lo ngại.
Ở giai đoạn đầu, bà bầu bị tiểu dắt là do các hormone thai kì, gồm progesterone và hCG tăng mạnh. Giai đoạn sau, khi em bé phát triển lớn sẽ tạo nhiều áp lực lên bàng quang, điều này cũng dẫn tới tiểu dắt.
Uống trà và uống cafe
Trà và cà phê đều chứa caffein – một chất lợi tiểu tự nhiên. Chính vì thế, khi bạn tiêu thụ một trong hai loại thức uống này quá nhiều, bạn có thể gặp tình trạng tiểu dắt.
Tuổi tác
Khi chúng ta già đi, cơ thể sẽ sản xuất ít hormone ADH hơn. Hormone này có vai trò cô đặc nước tiểu, để bạn không phải đi vệ sinh nhiều. Vì thế, khi cơ thể ít sản xuất ADH, bạn sẽ đi tiểu nhiều hơn và dễ gặp phải tình trạng tiểu dắt.
Ngoài ra, tuổi tác càng cao, các cơ quan trong cơ thể càng lão hóa. Hệ tiết niệu cũng vậy, chúng không còn đủ khỏe để duy trì đầy đủ chức năng như chúng vốn có, vì thế bạn sẽ thường gặp phải các tình trạng rối loạn tiểu tiện, bao gồm cả tiểu dắt.
Các nguyên nhân không do bệnh lý khác:
- Mệt mỏi, stress
- Rối loạn giấc ngủ
- Táo bón
- Sử dụng một số loại thuốc lợi tiểu trong điều trị huyết áp, điều trị thừa dịch,…
- Tập thể dục thể thao với cường độ quá cao làm ảnh hưởng tới xương chậu và hệ bài tiết của cơ thể
- .v.v.
3. Các dấu hiệu đái rắt
Để nhận biết hiện tượng đái rắt dưới đây là một số biểu hiện:
– Tần suất đi tiểu và lượng nước tiểu. Thông thường chúng ta tiểu tiện khoảng 8 lần trong ngày và thường ít đi tiểu vào ban đêm. Nếu bị đái rắt, bạn sẽ thấy mình có hiện tượng tiểu nhiều lần trong ngày nhưng mỗi lần đi tiểu thường rất ít, đặc biệt phải tiểu nhiều vào ban đêm. Số lần đi tiểu ở mỗi người là khác nhau nhưng có thể lên tới 10-20 lần/ngày, đêm. Lưu ý rằng, tần suất đi tiểu này không liên quan gì tới việc người bệnh uống ít nước hay nhiều nước.
– Cảm giác buồn tiểu. Khi bị tiểu rắt, nhiều bệnh nhân sẽ có cảm giác buồn tiểu đột ngột và khó trì hoãn lại, nhiều khi không kìm giữ được dẫn đến chứng tiểu són. Một số người bệnh thì có cảm giác mót tiểu khẩn cấp, không thể nhịn tiểu được lâu và tăng số lần đi tiểu, một số còn lại thì mất khả năng kìm giữ nước tiểu, dẫn tới mót tiểu dữ dội, phải đi tiểu nhiều.
– Cảm giác ở các cơ quan khác. Mắc chứng đái dắt, người bệnh cũng có thể cảm thấy đau ở vùng bụng dưới, bàng quang luôn căng tức và đau vùng lưng, hông.
– Các dấu hiệu tiểu tiện khác. Nếu bị tiểu rắt, ngoài tình trạng đi tiểu nhiều và số lượng nước tiểu ít, bạn còn có thể gặp nhiều triệu chứng khác liên quan tới vấn đề tiểu tiện, chẳng hạn như: nước tiểu thay đổi màu sắc, đục, tiểu ra máu, tiểu buốt, tia nước tiểu yếu, tiểu ngắt quãng,…
4. Sẽ ra sao nếu không chữa đái dắt?
Với mỗi nguyên nhân gây bệnh, nếu không điều trị bệnh sẽ biến chứng theo nguyên nhân ấy. Nhưng nhìn chung, dù là nguyên nhân gì đi chăng nữa, chứng đái rắt vẫn ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống, sinh hoạt cũng như tinh thần của bệnh nhân. Có thể kể tới là:
– Ảnh hưởng đời sống tình dục. Tiểu dắt ảnh hưởng lớn tới đời sống tình dục, nó làm giảm ham muốn, gây đau đớn khi sinh hoạt vợ chồng, giảm hưng phấn, .v.v.
– Rối loạn giấc ngủ. Ban đêm chính là nỗi ám ảnh lớn nhất của người mắc bệnh đái rắt, bởi họ sẽ luôn phải thức dậy vào giữa đêm để đi tiểu. Với những người cao tuổi, bị cao huyết áp thì tình trạng này còn gây nhiều bất lợi hơn. Đái rắt vào ban đêm còn làm người bệnh mệt mỏi vào sáng hôm sau. Nếu kéo dài, sẽ tác động xấu đến sức khỏe cũng như năng suất lao động, tính cách, hoạt động thường ngày. Việc rối loạn giấc ngủ là một biến chứng cực kì nguy hiểm của hiện tượng đái dắt, nó làm người bệnh cạn kiệt cả về thể xác lẫn tinh thần, ảnh hưởng tới toàn bộ các cơ quan, hệ thống trong cơ thể, khiến hệ miễn dịch suy yếu,…
5. Chữa trị chứng bệnh đái rắt
Khi có những triệu chứng đầu tiên người bệnh không tự ý mua thuốc về điều trị mà nên đến bác sĩ để thăm khám và chuẩn đoán bệnh, bởi có nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra căn bệnh này, với mỗi nguyên nhân lại có một cách điều trị khác nhau. Ví dụ:
– Tiểu rắt, đái rắt do tập thể dục quá sức. Người bệnh nên thay đổi thói quen luyện tập thể thao. Chỉ nên tập các bộ môn, bài tập vừa với sức khỏe của bản thân.
– Tiểu rắt do nhiễm trùng đường tiểu. Bác sĩ sẽ kê thuốc kháng sinh để tiêu diệt vi khuẩn và chống nhiễm trùng. Có nhiều loại kháng sinh khác nhau, tùy thuộc vào loại nhiễm trùng của bạn mà bác sĩ sẽ kê thuốc phù hợp. Song song với đó, bạn cần mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát, nên chọn chất liệu là cotton để dễ thoát mồ hôi hơn.
– Tiểu rắt do táo bón. Tránh trường hợp này chỉ cần bạn tránh được táo bón bằng cách thực hiện một chế độ ăn uống nhiều chất xơ, ăn nhiều trái cây và rau, uống nhiều nước.
– Tiểu rắt do u xơ tuyến tiền liệt. Để giảm tiểu rắt do u xơ tiền liệt tuyến gây ra, bác sĩ có thể kê một số loại thuốc như: thuốc chẹn alpha, chất ức chế 5-alpha reductase (5-ARI), thuốc ức chế phosphodiesterase-5,… Các thuốc này sẽ giúp giãn các cơ của tuyến tiền liệt và cổ bàng quang để làm giảm triệu chứng bệnh hoặc giúp thu nhỏ tuyến tiền liệt.
Xem thêm nội dung khác tại đây.