1. Lẹo mắt là gì?
Lẹo mắt (hay còn được gọi là lẹo) là một bệnh nhiễm trùng cục bộ ở mí mắt gây ra một vết sưng đỏ, mềm gần mép mí mắt.
Có hai loại lẹo mắt:
- Ngoài: Lẹo ở bờ lông mi.
- Trong: Lẹo ở một trong những tuyến dầu nhỏ bên trong mí mắt.
Nhiễm trùng này do vi khuẩn gây ra và có thể xảy ra ở bờ lông mi (lẹo ngoài) hoặc trong một trong những tuyến dầu nhỏ bên trong mí mắt (lẹo trong).
2. Nguyên nhân gây ra lẹo
Lẹo thường do tụ cầu khuẩn hoặc vi khuẩn xâm nhập vào tuyến chân lông mi gây viêm nhiễm cấp tính. Chắp xuất hiện do có sự tắc nghẽn ống tuyến nhờn của mi mắt. Nhiều khi từ lẹo có thể chuyển thành chắp (xảy ra trong trường hợp lẹo trong thoát lưu hoặc không điều trị khỏi hẳn, gây chèn ép các tuyến).
3. Cách phân biệt lẹo
Khi lẹo mới mọc, mi mắt của người bệnh sẽ hơi sưng, hơi đỏ, kèm theo ngứa và đau. Tiếp đó, chỗ đau nổi lên một khối rắn to như hạt gạo. Lẹo thường mọc ở ngay bờ mi, dính chặt vào da mi.
Sau khoảng 3-4 ngày, lẹo sẽ mưng mủ và vỡ. Lẹo có đặc điểm là rất hay tái phát, có thể bị ở một hoặc 2 mi mắt, có khi sưng to cả mi mắt và gây ứ phù màng tiếp hợp.
Các dạng lẹo:
- Lẹo trong do nhiễm trùng tuyến nhày của mi mắt: nằm ở mặt trong của mi mắt, bên trong đĩa sụn. Khi lật mi, bác sĩ có thể nhìn thấy được lẹo. Trong một số trường hợp còn có thể thấy đầu mủ trắng của lẹo.
- Lẹo ngoài do nhiễm trùn nang lông mi: Lẹo ngoài là một nốt đỏ, đau ở bờ mi với kích thước và độ rắn giống như hạt đậu.
- Đa lẹo: có rất nhiều đầu lẹo trên một mi hay cả hai mi, thậm chí ở cả hai mắt.
4. Dấu hiệu và triệu chứng
Một vết lồi trên mí mắt và sưng mí mắt là hai dấu hiệu nhìn thấy được của lẹo mắt.
Triệu chứng của lẹo bao gồm:
Đau
Tấy đỏ
Sưng mí mắt
Đau khi chạm vào
Mí mắt sụp xuống
Tiết dịch mắt (thấy cứng quanh mí mắt)
Cảm giác nóng rát
Sau khi các triệu chứng xuất hiện, một mụn nhỏ sẽ phát triển ở khu vực bị ảnh hưởng. Thông thường điều này đi kèm với sưng mắt. Đôi khi chỉ là khu vực có mụn bị sưng; hoặc có khi toàn bộ mí mắt sưng lên.
5. Điều trị
Điều trị lẹo cần dùng kháng sinh toàn thân để tiêu mủ ở thời kỳ đầu, kết hợp rửa, nhỏ mắt bằng nước muối sinh lý. Chườm nóng có thể giảm triệu chứng đau đối với các tổn thương sớm.
Đối với những lẹo to hoặc lẹo dai dẳng có thể sử dụng corticoid. Cũng có thể chích lẹo hoặc kết hợp cả hai phương pháp. Lưu ý: Luôn rửa tay trước khi tra thuốc nhỏ mắt. Các thuốc sử dụng tra mắt phải được giữ gìn sạch sẽ, không dùng lại thuốc cũ, thuốc đã để lâu.
Khi có dấu hiệu bị lẹo, người bệnh cần đi khám bác sĩ chuyên khoa mắt để được điều trị đúng cách. Mỗi bệnh sẽ được điều trị theo lộ trình khác nhau. Bệnh thường tự khỏi nếu biết giữ gìn và vệ sinh đúng cách.
Người bệnh tuyệt đối không chữa lẹo bằng cách tự ý nặn mủ, tra thuốc không theo chỉ định vì dễ làm cho tổn thương lan rộng hoặc tái phát, hoặc để lại sẹo xấu gây quặp mi.
6. Phòng ngừa
- Mọi người không nên đưa tay dụi, chà mắt vì điều này có thể gây kích ứng mắt và nhiễm khuẩn lây lan.
- Cần có các biện pháp bảo vệ mắt khỏi khói bụi và ô nhiễm môi trường bằng cách: đeo kính bảo vệ mắt khi ra đường, khi dọn dẹp nhà cửa hay lao động. Tránh đến những nơi ô nhiễm không khí nặng nề.
- Nên rửa tay thường xuyên, đặc biệt là khi chăm sóc một người bị mụn lẹo.
- Phụ nữ hay trang điểm, cần tẩy trang vùng mắt sạch sẽ hàng ngày, thay mascara ít nhất mỗi 6 tháng/ lần bởi vì vi khuẩn có thể phát triển khi mắt được trang điểm. Khăn rửa mặt, đồ trang điểm mắt cần được dùng riêng rẽ để giữ vệ sinh.
7. Những điều cần biết về lẹo
- Lẹo thường không gây ra các vấn đề về thị lực.
Khả năng nhìn rõ của bạn kể cả ở gần hoặc xa sẽ không bị ảnh hưởng bởi lẹo mắt.
- Lẹo có lây?
Nếu bạn bị lẹo, bạn không muốn vi khuẩn có trong đó tiếp xúc với mắt của ai khác. Nếu điều đó xảy ra, mắt của họ có thể phát triển lẹo hoặc các nhiễm trùng khác.
Để tránh làm lây lan vi khuẩn gây lẹo, hãy giữ cho mắt và tay sạch sẽ và không dùng chung gối, ga trải giường, khăn mặt hoặc khăn tắm với người khác.
- Hầu hết lẹo đều tự lành trong vòng vài ngày.
Bạn có thể đẩy nhanh quá trình chữa lành bằng cách chườm ấm trong 10 đến 15 phút, ba hoặc bốn lần một ngày, trong khoảng thời gian vài ngày. Điều này sẽ làm dịu cơn đau và làm nổi đầu mụn, giống như mụn nhọt. Trong hầu hết các trường hợp, lẹo mắt sẽ tự vỡ ra, chảy nước và lành lại mà không cần can thiệp gì thêm.
- Không bao giờ được "làm vỡ" lẹo.
Bạn không nên làm vỡ lẹo giống như làm với mụn nhọt. Để cho lẹo tự vỡ. Lẹo hình thành bên trong mí mắt (được gọi là lẹo trong) có thể không tự vỡ và tự lành. Bởi vì loại lẹo này có thể nghiêm trọng hơn nên cần phải được chuyên gia chăm sóc mắt chích ra và dẫn lưu.
Nếu bạn thường xuyên bị lẹo, chuyên gia chăm sóc mắt có thể kê toa thuốc mỡ kháng sinh để phòng ngừa tái phát. Họ cũng có thể khuyên bạn nên sử dụng miếng lau mí mắt được làm ẩm trước để vệ sinh mí mắt hàng ngày nhằm giảm nguy cơ bị lẹo và viêm bờ mi.
- Có các vấn đề về mắt nào khác đi kèm với lẹo?
Khi bị lẹo, bạn có thể nhận thấy nước mắt thường xuyên chảy ở bên mắt bị ảnh hưởng, tăng nhạy cảm với ánh sáng và cảm giác giống như có thứ gì đó "trong" mắt (triệu chứng này được gọi là "cảm giác có dị vật").
Xem thêm các bài viết tại đây.