Thuốc tiêm Levetiracetam - Thuốc chống co giật, thuốc chống động kinh

Thuốc tiêm Levetiracetam - Thuốc chống co giật, thuốc chống động kinh

Thông tin dành cho chuyên gia

1. Tên hoạt chất

Tên hoạt chất: Levetiracetam

Tên biệt dược thường gặp: Levetiracetam Aguettant 100 mg/ml

2. Dạng bào chế

Dạng bào chế: Dung dịch đậm đặc để pha dung dịch tiêm truyền

Các loại hàm lượng: levetiracetam 100 mg/ml

3. Chỉ định

Đơn trị: 

• Điều trị động kinh khởi phát cục bộ kèm theo hoặc không kèm theo cơn toàn thể hóa thứ phát ở bệnh nhân từ 16 tuổi trở lên vừa mới được chẩn đoán động kinh. 

Điều trị phối hợp: 

• Trong điều trị động kinh khởi phát cục bộ kèm theo hoặc không kèm theo cơn toàn thể hóa thứ phát ở người lớn và trẻ từ 12 tuổi trở lên bị động kinh. 
• Trong điều trị cơn động kinh rung giật cơ ở người lớn và động kinh giật cơ thiếu niên ở trẻ từ 12 tuổi trở lên. 
• Trong điều trị động kinh co cứng co giật toàn thể hóa nguyên phát ở người lớn và trẻ từ 12 tuổi bị động kinh toàn thế hóa tự phát.

4. Dược lực và dược động học

4.1. Dược lực

Nhóm dược lý: thuốc chống động kinh

Levetiracetam là dẫn xuất của pyrrolidon (đồng phân S của alpha-ethyl-2-oxo- 1-pyrrolidin acetamid), có cấu trúc hóa học không liên quan đến những thuốc chống động kinh hiện có. Levetiracetam ngăn ngừa cơn động kinh trên phạm vi rộng với mô hình động kinh cục bộ và toàn thể hóa nguyên phát trên động vật mà không ảnh hưởng đến khuynh hướng gây co giật. Chất chuyển hóa chính không có hoạt tính. Ở người, sự tác động trên cả động kinh cục bộ và toàn thể hóa nguyên phát (phóng điện kiểu động kinh/ đáp ứng kịch phát gây ra bởi ánh sáng) đã chứng minh tác dụng dược lý phổ rộng của levetiracetam.

Cơ chế tác dụng: vẫn chưa được giải thích đầy đủ nhưng có vẻ khác với các cơ chế tác dụng của những thuốc chống động kinh hiện hành. Các nghiên cứu in vitro cho thấy levetiracetam tác động lên nồng độ Ca2+ trong tế bào thần kinh bằng cách ức chế một phần dòng Ca2+ loại N và làm giảm phóng thích Ca2+ từ các nguồn dự trữ trong tế bào thần kinh. Ngoài ra thuốc còn làm hồi phục một phần việc giảm sút những dòng ion qua cổng glycine và GABA gây ra bởi kẽm và các β-carboline. Hơn nữa, trong các nghiên cứu in vitro, levetiracetam cho thấy có gắn kết với một vị trí đặc hiệu ở mô não của loài gặm nhấm. Vị trí gắn kết này là protein 2A ở túi synap, được cho là có liên quan đền sự vỡ túi và sự phóng thích các chất dẫn truyền thần kinh ra khỏi tế bào (exocytosis).

4.2. Dược động học

Hấp thu

Nồng độ đỉnh trong huyết tương quan sát được ở 17 đối tượng sau khi dùng liều duy nhất 1500 mg tiêm tĩnh mạch trong 15 phút là 51 ± 19 μg/ml (trung bình cộng ± độ lệch chuẩn).

Phân bố

Tỷ lệ gắn kết với protein huyết tương rất ít, dưới 10%. Thể tích phân bố khoảng 0,5 - 0,7 lít/kg.

Chuyển hóa

Levetiracetam không bị chuyến hóa nhiều, khoảng 25% liều dùng bị hydroxyl hóa thành chất chuyển hóa không có hoạt tính. Levetiracetam không có ái lực cao với các CYP isoenzym và cũng không ức chế các isoenzym này.

Thải trừ

Khoảng 95% liều uống bị đào thải dưới dạng không đổi và chất chuyển hóa trong nước tiểu. Thời gian bán thải trong huyết tương ở người lớn và trẻ từ 12 tuổi trở lên khoảng 7 giờ, ở trẻ nhỏ hơn thời gian bán thải có thể ngắn hơn. Levetiracetam được bài tiết qua sữa mẹ.

5. Lâm sàng

5.1. Liều dùng

5.2. Chống chỉ định

Mẫn cảm với levetiracetam, dẫn chát khác của pyrrolidon

5.3. Thận trọng

Thận trọng khi sử dụng trong trường hợp: 

• Suy thận: điều chỉnh liều theo chức năng thận
• Ngưng thuốc: Không nên ngưng thuốc đột ngột để tránh nguy cơ gia tăng các cơn động kinh. Khi ngưng thuốc, phải giảm liều dần dần 4g/ngày, cách quãng 2 tuần
• Xu hướng tự tử: Tự từ, có gắng tự tử, hay có ý định tự tử được quan sát thấy ở những bệnh nhân sử dụng thuốc chống động kinh.

5.4. Tác dụng không mong muốn

Việc đánh giá các phản ứng có hại dựa trên định nghĩa tần suất sau: 

• (1) Rất phổ biến: ≥1/10; 
• (2) Phổ biến: ≥1/100 đến <1/10; 
• (3) Không phổ biến: ≥1/1.000 đến <1/100; 
• (4) Hiếm: ≥1/10.000 đến <1/1.000; 
• (5) Rất hiếm: <1/10.000; 
• (6) Không rõ: không thể ước tính từ dữ liệu có sẵn

5.5. Khả năng sinh sản, mang thai và cho con bú

Thai kỳ

Chưa có các nghiên cứu đầy đủ và có kiểm soát trên phụ nữ mang thai. Các nghiên cứu trên động vật cho tháy levetiracetam có gây độc tính phát triển. Vì vậy chỉ nên dùng levetiracetam cho phụ nữ mang thai khi lợi ích mang lại cao hơn nguy cơ tiềm ẳn cho bao thai.

Cho con bú

Levetiracetam bài tiết được qua sữa mẹ. Do những phản ứng có hại nghiêm trạng tiềm an trên trẻ đang bú sữa mẹ, cần cân nhắc tàm quan trọng của thuốc đối với người mẹ khi quyết định ngừng thuốc hay ngừng cho con bú.

5.6. Tương tác thuốc

• Không có bằng chứng lâm sàng về tương tác thuốc giữa levetiracetam và các thuốc chống động kinh khác. 
• Sử dụng đồng thời levetiracetam và methotrexate làm giảm độ thanh thải của methotrexate, dẫn đến tăng/kéo dài nồng độ methotrexate trong máu đến mức có thể gây độc. 
• Thuốc nhuận tràng: Không nên dùng macrogol bằng đường uống trong 1 giờ trước và sau khi dùng levetiracetam.

5.7. Quá liều

Các triệu chứng

Buồn ngủ, lo âu, gây hấn, suy giảm nhận thức, suy hô hấp và hôn mê đã được quan sát thấy khi dùng quá liều levetiracetam.

Xử trí 

Sau khi quá liều cấp có thể làm rỗng dạ dày bằng cách gây nôn. Chưa có thuốc giải độc đặc hiệu đối với levetiracetam. Xử trí quá liều chủ yếu là điều trị triệu chứng và có thể bao gồm việc thẩm tách máu. Hiệu suất máy thẩm tách là 60% đối với levetiracetam và 74% đối với chất chuyển hóa chính.