Tăng huyết áp là một vấn đề sức khỏe phổ biến và là yếu tố nguy cơ gây ra nhiều bệnh về tim mạch, đột quỵ và bệnh thận. Một chế độ ăn uống lành mạnh mang đến nhiều lợi ích cho người bị tăng huyết áp, giúp là giảm và duy trì ổn định huyết áp.
1. Những thực phẩm tốt cho người bị Tăng huyết áp.
- Những thực phẩm giàu Omega-3.
Axit béo omega-3 đã được nghiên cứu rộng rãi về lợi ích sức khỏe tim mạch của chúng. Các loại axit béo omega-3 chính bao gồm axit eicosapentaenoic (EPA) và axit docosohexaenoic (DHA) được tìm thấy chủ yếu trong hải sản và dầu cá và axit alpha-linolenic (ALA) được tìm thấy chủ yếu trong các nguồn thực vật như hạt lanh và quả óc chó.
Axit béo omega-3 có thể phát huy tác dụng hạ huyết áp bằng cách điều chỉnh tín hiệu viêm thông qua điều chỉnh sự biểu hiện của cytokine và prostaglandin có đặc tính hoạt mạch. Nó thực hiện được điều này là nhờ sự tương tác với enzym cyclooxygenase-1 (COX-1) để tổng hợp prostaglandin vừa phải.
Axit béo Omega-3 cũng được cho là có tác dụng điều chỉnh mức độ oxylipin, đây là hợp chất hoạt mạch được tạo ra bởi epoxit hydrolase hòa tan có nguồn gốc từ các axit béo. Các oxylipin có nguồn gốc từ axit arachidonic hoặc axit linoleic có thể có tác dụng co mạch và viêm, nhưng Omega-3 có thể ức chế hoạt động của epoxit hydrolase hòa tan, do đó làm giảm sản xuất các oxylipin này, qua đó giúp giãn mạch, hạ huyết áp.
- Trái cây họ cam quýt.
Trái cây họ cam quýt, chẳng hạn như cam và bưởi đã được chứng minh có đặc tính giúp hạ huyết áp. Nước ép cam quýt có nhiều đặc tính có lợi và là nguồn cung cấp vitamin C, chất xơ pectin và chất chống oxy hóa. Nước ép bưởi đã được chứng minh là làm giảm cả huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương ở cả người không cao huyết áp và người cao huyết áp. Ngoài ra, chiết xuất từ vỏ bưởi có nhiều polyphenol, hoạt động như chất ức chế mạnh α-glucosidase và có thể được sử dụng trong điều trị tăng huyết áp.
- Tỏi
Tỏi là một loại thực phẩm thường được sử dụng làm gia vị trong các món ăn Việt Nam. Ngoài đặc tính chống oxy hóa, tác dụng hạ huyết áp của tỏi có liên quan đến hàm lượng allicin của nó, một hợp chất lưu huỳnh có thể ức chế angiotensin II và thúc đẩy giãn mạch.
- Sữa và các sản phẩm từ sữa.
Các sản phẩm từ sữa là nguồn cung cấp protein và dinh dưỡng chính trong chế độ ăn chay và Chế độ ăn Địa Trung Hải, cả hai đều đã được chứng minh là có hiệu quả trong việc kiểm soát huyết áp. Cơ chế mà các sản phẩm từ sữa giúp kiểm soát huyết áp không hoàn toàn rõ ràng, nhưng người ta nghi ngờ rằng chúng tương quan với hàm lượng magiê và kali trong các nguồn thực phẩm này. Ngoài ra, các peptit hoạt tính sinh học được gọi là lactotripeptit trong các sản phẩm sữa có thể góp phần vào tác dụng hạ huyết áp liên quan đến việc tiêu thụ chúng.
- Quế
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, quế có tác dụng làm hạ huyết áp. Đây được cho là kết quả của khả năng làm tăng sản xuất oxit nitơ nội sinh (NO) hoặc điều chỉnh rối loạn lipid máu. Ngoài ra, quế cũng đã được chứng minh là có tác dụng làm giảm lượng đường trong máu ở bệnh nhân tiểu đường. Việc làm tăng cường độ nhạy insulin hoặc giảm lượng insulin lưu thông cũng giúp làm giảm huyết áp.
- Trà xanh
Trà xanh là một loại đồ uống được tiêu thụ phổ biến, được biết đến với nhiều lợi ích sức khỏe. Polyphenol trong trà xanh được gọi là catechin, trong đó chất quan trọng nhất là epigallocatechin gallate (EGCG) có tác dụng kích thích tổng hợp oxit nitric trong tế bào nội mô để thúc đẩy giãn mạch, hạ huyết áp. Đồng thời nó giúp giảm tổng hợp endothelin-1, một chất co mạch, để cải thiện chức năng mạch máu tổng thể.
Ngoài ra, EGCG có thể có tác dụng ức chế hoạt động của renin, quua đó ức chế hiệu quả việc giữ nước và co mạch của nó. Ngoài ra, bằng cách điều chỉnh HO-1, một loại enzyme cũng được điều chỉnh để đáp ứng với căng thẳng và viêm, EGCG có thể phát huy tác dụng chống viêm mạnh hơn để bảo vệ chống lại tổn thương nội mô và rối loạn chức năng.
2. Những thực phẩm người bị tăng huyết áp không nên ăn.
- Đồ ăn mặn
Các loại đồ ăn mặn chứa một lượng natri cao gây ảnh hưởng rất nhiều tới huyết áp. Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến nghị không quá 2.300 miligam mỗi ngày và giới
hạn lý tưởng không quá 1.500 mg mỗi ngày đối với hầu hết người lớn, đặc biệt đối với những người bị huyết áp cao. Thậm chí cắt giảm 1.000 mg mỗi ngày có thể cải thiện huyết áp và sức khỏe tim mạch.
- Thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa
Chất béo bão hòa gây ảnh hưởng xấu tới huyết áp nói riêng và sức khỏe tim mạch nói chung. Chất béo bão hòa xuất hiện tự nhiên trong nhiều loại thực phẩm như: thịt bò, thịt cừu, thịt lợn gia cầm (còn da). Ngoài ra, một số thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật chứa chất béo bão hòa bao gồm dừa, dầu dừa và bơ ca cao. Đối với những người cần giảm cholesterol, Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến nghị giảm lượng chất béo bão hòa xuống dưới 6% tổng lượng calo hàng ngày. Đối với một người ăn 2.000 calo mỗi ngày, đó là khoảng 11 đến 13 gam chất béo bão hòa.
- Rượu
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, uống quá nhiều rượu có thể làm tăng huyết áp. Ở những người không bị tăng huyết áp, hạn chế uống rượu có thể giúp giảm nguy cơ phát triển huyết áp cao. Rượu cũng có thể làm giảm tác dụng của các loại thuốc huyết áp mà bạn đang dùng. Ngoài ra, nhiều đồ uống có cồn chứa nhiều đường và calo. Uống rượu có thể gây thừa cân, béo phì, làm tăng nguy cơ tăng huyết áp.
- Các loại đồ uống chứa caffeine
Caffeine trong các loại đồ uống có thể gây tăng huyết áp trong thời gian ngắn. Các nghiên cứu cho thấy uống tới 2 tách cà phê đậm đặc có thể làm tăng cả huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương trong 3 giờ sau khi uống.
Xem thêm các bài viết khác tại đây
