NGUY CƠ GÂY BỆNH THIẾU MÁU CƠ TIM

Bệnh thiếu máu cơ tim là một trong những bệnh lý tim mạch phổ biến, đây cũng là nguyên nhân dẫn đến nhồi máu cơ tim, khiến cơ tim bị hoại tử, đe dọa tính mạng bệnh nhân. Việc nhận thức sớm về bệnh thiếu máu cơ tim giúp cho người bệnh và gia đình giảm thiểu rủi ro mắc phải và góp phần điều trị hiệu quả.

Thiếu máu cơ tim là gì?

Mạch vành là mạng lưới mạch máu bao quanh tim, cung cấp máu giàu oxy nuôi dưỡng tim. Bệnh thiếu máu cơ tim (hay còn có tên gọi khác là thiếu máu cục bộ cơ tim, bệnh mạch vành tim) là bệnh lý xảy ra khi lưu lượng máu đến tim bị giảm, khiến tim không tiếp nhận đủ lượng oxy cần thiết cho hoạt động co bóp tống máu. Lượng máu đến tim giảm là hậu quả của sự tắc nghẽn một phần hoặc toàn bộ các nhánh của động mạch tim (động mạch vành).

Thiếu máu cơ tim làm giảm khả năng bơm của tim, gây tổn thương cơ tim, nhiều trường hợp dẫn đến loạn nhịp tim và nhồi máu cơ tim. Sự tắc nghẽn đột ngột của động mạch vành có thể gây ra nhồi máu cơ tim. Khi không được tái tạo máu kịp thời, một vùng tim có thể bị hoại tử - còn gọi là nhồi máu cơ tim. Biến chứng nguy hiểm nhất của bệnh thiếu máu cơ tim là tử vong đột ngột do nhồi máu cơ tim hoặc do rung thất.

nguy cơ gây bệnh thiếu máu cơ tim

Nguyên nhân dẫn đến thiếu máu cơ tim

Để điều trị cung như phòng ngừa bệnh được tốt nhất, bệnh nhân cần được xác định rõ các nguyên nhân gây nên bệnh. Một số nguyên nhân phổ biến gồm:

Những tác nhân gây khởi phát cơn đau thắt ngực

Ở những bệnh nhân thiếu máu cục bộ cơ tim, các tác nhân sau đây nhiều khả năng sẽ gây khởi phát cơn đau thắt ngực:

Vận động gắng sức.
Sự căng thẳng.
Nhiệt độ lạnh.
Sử dụng cocain.
Thói quen hút thuốc lá: Nguyên nhân gây xơ cứng thành động mạch, tạo nên các cục máu đông
Bệnh cao huyết áp: Huyết áp tăng quá cao trong một thời gian dài có thể dẫn đến xơ vữa động mạch, làm tổn thương các động mạch vành, giảm lượng máu nuôi tim gây thiếu máu cơ tim
Bênh tiểu đường
Thừa cân, béo phì: Cơ thể bị dư cân có thể gây bệnh tiểu đường, tăng huyết áp, và bệnh về tim

Những nguyên nhân gây thiếu máu cục bộ cơ tim:

- Xơ vữa động mạch vành (xơ vữa động mạch): Nguyên nhân phổ biến nhất gây thiếu máu cơ tim chiếm hơn 90%, do sự tích tụ cholesterol và canxi trong lòng mạch vành, cản trở sự lưu thông máu. Hậu quả là cơ tim không nhận được đủ lượng oxy và dưỡng chất cần thiết, gây ra triệu chứng là các cơn đau thắt ngực, nặng ngực hoặc khó chịu ở lồng ngực.

- Cục máu đông: Hiện tượng máu đông là do mảng xơ vữa bị nứt vỡ, tạo thành các cục máu đông gây cản trở dòng máu đi qua động mạch vành tới nuôi dưỡng tim. Huyết khối chính là thủ phạm gây ra các cơn đau thắt ngực không ổn định và các cơn nhồi máu cơ tim.

- Co thắt động mạch vành (bệnh vi mạch vành): Đây không phải là nguyên nhân phổ biến gây ra thiếu máu cục bộ cơ tim. Hiện tượng co thắt tạm thời các cơ của động mạch vành làm suy giảm lưu lượng máu, thậm chí ngăn chặn dòng chảy của máu đến cung cấp oxy cho cơ tim.

Triệu chứng của bệnh thiếu máu cơ tim

Có một vài trường hợp bệnh nhân bị thiếu máu cục bộ cơ tim không biểu hiện thành triệu chứng. Tuy nhiên, khi có dấu hiệu và triệu chứng xuất hiện, phổ biến nhất là cơn đau ở vùng ngực, thường là phía bên trái của cơ thể (đau thắt ngực).

Ở bệnh nhân nữ, người cao tuổi hoặc người bị đái tháo đường, những biểu hiện của bệnh thiếu máu cơ tim có thể dễ nhận biết hơn, bao gồm:

Đau vùng cổ hoặc hàm.
Đau vai hoặc cánh tay.
Nhịp tim nhanh: Tim đập trên 100/phút. Người bệnh có cảm giác hồi hộp, bồn chồn, đánh trống ngực.
Khó thở khi vận động cơ thể: Biểu hiện hụt hơi thiếu không khí để thở. Khi bệnh nhân vận đồng nhiều hay lo lắng thì mức độ khó thở càng tăng lên.
Buồn nôn và nôn, ăn uống khó tiêu
Đổ nhiều mồ hôi.
Mệt mỏi.

Ngoài ra, để biết tình trạng bệnh các bênh nhân có thể thực hiện chẩn đoán bằng một số phương pháp như: đo điện tâm đồ, siêu âm tim, chụp động mạch vành tim có bơm thuốc cản quang,...

Phương pháp điều trị

Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ:

Aspirin.
Nhóm nitrat.
Nhóm chẹn beta.
Nhóm chẹn kênh canxi.
Nhóm ức chế men chuyển angiotensin (ACEi).
Ranolazine (Ranexa).

Việc sử dụng thuốc cần phải tuân theo hướng dẫn của bác sĩ và tuân thủ điều trị thăm khám theo đúng quy định để mang lại hiệu quả cao nhất.

Phẫu thuật

- Nong và đặt stent: Bác sĩ sẽ đưa một đoạn ống thông rất mỏng vào phần hẹp trong động mạch bệnh nhân. Tiếp đó, một sợi dây và một quả bóng nhỏ được luồn vào khu vực hẹp này và bơm căng để mở rộng động mạch. Một cuộn dây lưới thép nhỏ (gọi là stent) được đưa vào bên trong để giữ cho động mạch mở.

- Phẫu thuật bắc cầu động mạch vành: Đây là hình thức phẫu thuật tim hở, sử dụng một đoạn mạch từ một bộ phận khác trong cơ thể để tạo ra một cành ghép, cho phép máu lưu thông xung quanh động mạch vành bị tắc nghẽn.

- Các phương pháp điều trị cơ học hiện đại: Các phương pháp mới, được áp dụng khi tình trạng bệnh trở nên mãn tính, nghiêm trọng, các biện pháp khác không hiệu quả, bệnh nhân không đủ điều kiện tiến hành các thủ thuật.

Thay đổi lối sống lành mạnh

Để phòng ngừa cũng như cải thiện quá trình điều trị bệnh. Các bệnh nhân cần thay đổi lối sống, tập những thói quen tốt cho bản thân:

Không hút thuốc, không uống quá nhiều cà phê
Kiểm soát các bệnh lý liên quan: Chẳng hạn như tiểu đường, tăng huyết áp cao và rối loạn mỡ máu.
Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh: Hạn chế ăn đồ ăn có nhiều chất béo, ăn nhiều ngũ cốc, trái cây và rau quả.
Vận động cơ thể thường xuyên và đều đặn.
Duy trì cân nặng lý tưởng: Một số người luôn gặp vấn đề khó khăn trong việc giảm cân. Hãy thẳng thắn trao đổi với bác sĩ để được hướng dẫn giảm cân đúng cách.
Tránh làm bản thân căng thẳng và mệt mỏi.