Thuốc tiêm Protamin sulfat - Thuốc giải độc và các thuốc dùng trong trường hợp ngộ độc

Nguồn gốc: 

• Kể từ khi nó được phát hiện sớm nhất trong đầu tinh trùng cá hồi vào cuối những năm 1800 đến khi được giới thiệu chính thức thông qua sự chấp thuận của FDA Hoa Kỳ vào năm 1939, protamin sulfat đã chiếm một vị trí điều trị quan trọng, có lẽ là lựa chọn khả thi duy nhất để đảo ngược tác dụng chống đông máu của việc sử dụng heparin trong hơn 77 năm.  Sau đó, vì hầu hết các thủ thuật phẫu thuật xâm lấn liên quan đến việc sử dụng heparin thường quy để ngăn ngừa đông máu có thể gây biến chứng phẫu thuật, nên hầu hết các trường hợp chảy máu nhiều trong các thủ thuật thường xuyên được kiểm soát bằng cách sử dụng protamin sulfat. Tác nhân gây ra sự đảo ngược heparin này chủ yếu thông qua việc hình thành một phức hợp không hoạt động giữa bản chất anion của heparin và trạng thái cation của chính nó.
• Mặc dù có tầm quan trọng tương đối trong chỉ định y tế của protamin sulfat, thuốc có thể gây ra nhiều tác dụng phụ hiếm gặp nhưng thực sự nghiêm trọng, bao gồm hạ huyết áp toàn thân, tăng huyết áp phổi, tổn thương mô gan và thận, và phản ứng phản vệ. Do đó, bất cứ khi nào việc sử dụng protamin sulfat được cân nhắc về mặt lâm sàng, cần phải xem xét cẩn thận liệu việc sử dụng chất này có thể làm giảm độ an toàn của quy trình hoặc làm xấu đi sự hồi phục của bệnh nhân sau quy trình hay không. 
• Bất chấp điều đó, protamin sulfat vẫn tiếp tục được sử dụng phổ biến do hiệu quả thực sự của nó trong việc đảo ngược tác dụng của heparin. Mặc dù các đánh giá và nghiên cứu cập nhật hiện tại vẫn tiếp tục tìm kiếm các giải pháp điều trị mới thay thế cho protamin sulfat, hầu hết các chất thay thế đều có tác dụng phụ tương tự và không thể chấp nhận được. 

Nhóm: Thuốc kê đơn - Rx

Liều dùng này áp dụng với dạng dung dịch tiêm Protamin sulfat

• Protamin sulfat được dùng để tiêm tĩnh mạch chậm hoặc truyền nhỏ giọt tĩnh mạch với tốc độ 5 mg/phút (không vượt quá 50 mg trong khoảng 10 phút). 
• Liều protamin dùng tùy thuộc vào liều heparin, đường dùng và thời gian kể từ khi bắt đầu dùng heparin. 1 mg protamin trung hòa xấp xỉ 100 IU heparin còn lại trong cơ thể. Tuy nhiên mỗi lần không tiêm quá 50 mg protamin. 
• Vì nồng độ của heparin ở trong máu giảm rất nhanh nên liều dùng của protamin cũng phải giảm nhanh theo thời gian đã trải qua kể từ khi tiêm heparin. Ví dụ nếu sau khi tiêm heparin tĩnh mạch được 30 - 60 phút thì chỉ cần dùng 1/2 liều protamin qui định. Nếu sau 2 giờ thì chỉ cần dùng 1/4 liều protamin qui định. Nếu tiêm heparin sâu dưới da, 1 mg protamin sulfat trung hòa khoảng 100 IU heparin; liều khởi đầu 25 - 50 mg, tiêm tĩnh mạch chậm và tiếp theo truyền nhỏ giọt để trung hòa trong 8 - 16 giờ. 
• Phải điều chỉnh liều protamin sulfat theo thời gian céphalin hoạt hóa (TCA; aPTT). 
• Bảo quản: Bảo quản trong tủ lạnh (2 đến 80C) hoặc ở nhiệt độ từ 15 đến 300C, theo hướng dẫn của hãng sản xuất; tránh để đông băng. Phải bảo quản dung dịch pha để tiêm trong tủ lạnh và dùng trong vòng 24 giờ. Tuy nhiên, có hãng sản xuất giới thiệu thuốc ổn định trong 10 ngày đến 2 tuần lễ, ở nhiệt độ phòng.