Thuốc dùng ngoài Benzoyl peroxid - Thuốc điều trị bệnh da liễu
Thông tin dành cho chuyên gia
Benzoyl peroxid là một chất kháng khuẩn và kháng viêm được sử dụng để điều trị triệu chứng mụn trứng cá nhẹ đến trung bình và bệnh trứng cá đỏ. |
Nguồn gốc: Benzoyl peroxid là một loại thuốc thường được sử dụng trong điều trị mụn trứng cá tại chỗ vì nó có tác dụng làm tróc vảy da, bong lớp sừng và kháng khuẩn Các dạng các sản phẩm có thể chứa một mình benzoyl peroxid hoặc kết hợp với erythromycin, clindamycin hoặc adapalen. Benzoyl peroxid kết hợp với erythromycin đã được FDA chấp thuận vào ngày 26 tháng 10 năm 1984.
Nhóm: Thuốc kê đơn - Rx
1. Tên hoạt chất
Benzoyl peroxid
Tên biệt dược thường gặp: Eclaran, Newgi, PanOxyl
2. Dạng bào chế
Dạng bào chế: Gel bôi, lotion
Các loại hàm lượng: Thể gel 2,5% - 10% tính theo benzoyl peroxid khan. Thuốc xức (lotion) 5% (oxy 5) và 10% (oxy 10), 20% tính theo benzoyl peroxid khan
3. Chỉ định
- Benzoyl peroxid được dùng tại chỗ để điều trị mụn trứng cá nhẹ hoặc vừa và là thuốc bổ trợ trong điều trị mụn trứng cá nặng và mụn trứng cá có mủ.
- Điều trị tổn thương trên da (lở loét) do nằm lâu ngày
4. Dược lực và dược động học
4.1. Dược lực
Nhóm dược lý: Thuốc kháng khuẩn và bong lớp sừng
Cơ chế tác dụng: Tác dụng kháng khuẩn của benzoyl peroxid có thể do hoạt tính oxi hóa, có tác dụng trên vi khuẩn Staphyloccocus epidermidis và Propionibacterium acnes. Tác dụng này rất có ích trên mụn trứng cá, dạng bôi tại chỗ benzyl benzoat 10% được sử dụng rộng rãi nhất và là thuốc lựa chọn đầu tiên để điều trị trứng cá. Bezoyl peroxid còn có tác dụng ức chế hệ vi khuẩn trên da cùng với làm giảm bề mặt các tổ chức nang nhỏ trong khoảng 48 giờ từ khi bôi thuốc nhưng vài ngày sau mới thể hiện trên lâm sàng. Trường hợp bị mụn trứng cá nặng, cần dùng thêm tại chỗ clindamycin hoặc clarithromycin để ức chế các vi khuẩn kháng thuốc. Benzyl peroxid còn dùng để điều trị nấm trên da như Tinea pedis.
4.2. Dược động học
Hấp thu
Thuốc được hấp thu qua da khoảng 1,8 microgam/cm2 hoặc 45% liều dùng trong khoảng 24 giờ.
Chuyển hóa
Lượng benzoyl peroxid được hấp thu sẽ chuyển hoàn toàn thành acid benzoic ở da.
Thải trừ
Chất chuyển hóa thải trừ nhanh chóng vào nước tiểu.
5. Lâm sàng
5.1. Liều dùng
- Điều trị trứng cá: Trước khi dùng thuốc, phải rửa sạch và làm khô các vùng có mụn trứng cá hoặc mụn mủ ở mặt, cổ hoặc bất cứ nơi nào khác trên cơ thể. Bôi một lớp rất mỏng, ngày 1 - 2 lần. Tốt nhất là nên dùng vào lúc đi ngủ để thuốc tác dụng qua đêm. Với thuốc xức (lotion), cần lắc kỹ trước khi dùng. Ở trẻ em: Bắt đầu dùng với nồng độ nhỏ nhất là 2,5%. Bôi một lớp mỏng, ngày 1 - 2 lần.
- Lở loét do nằm lâu ngày: Dùng thuốc xức chứa benzoyl peroxid 20%, bôi mỗi 8 - 12 giờ/lần
5.2. Chống chỉ định
Quá mẫn với benzoyl peroxid
5.3. Thận trọng
- Benzoyl peroxid có thể oxy hóa làm bạc màu quần áo, vải vóc.
- Người da trắng dễ bị kích ứng hơn.
- Tránh để thuốc tiếp xúc với mắt, niêm mạc, môi và miệng và những vùng da nhạy cảm ở cổ. Nếu không may tiếp xúc xảy ra, phải rửa kỹ với nước
5.4. Tác dụng không mong muốn
Việc đánh giá các phản ứng có hại dựa trên định nghĩa tần suất sau:
- (1) Rất phổ biến: ≥1/10;
- (2) Phổ biến: ≥1/100 đến <1/10;
- (3) Không phổ biến: ≥1/1.000 đến <1/100;
- (4) Hiếm: ≥1/10.000 đến <1/1.000;
- (5) Rất hiếm: <1/10.000;
- (6) Không rõ: không thể ước tính từ dữ liệu có sẵn
Hệ cơ quan | TDKMM | (1) | (2) | (3) | (4) | (5) | (6) |
Da và mô dưới da | Da khô, ban đỏ, lột da, cảm giác nóng rát da | X | |||||
Ngứa, châm chích, kích ứng | X | ||||||
Viêm da tiếp xúc dị ứng | X |
Thông báo cho Bác sĩ những tác dụng không mong muốn gặp phải khi sử dụng thuốc.
5.5. Khả năng sinh sản, mang thai và cho con bú
Thai kỳ
Còn chưa biết rõ benzoyl peroxid có gây tổn hại cho thai khi dùng cho người mang thai hoặc có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản hay không. Tuy nhiên, chỉ nên dùng cho người mang thai khi thật cần thiết. Chưa có tài liệu về tác dụng của benzoyl peroxid trên sự trưởng thành, phát triển và hoàn thiện các chức năng của thai nhi.
Cho con bú
Chưa có thông tin về vấn đề này, nên cần hết sức thận trọng khi dùng benzoyl peroxid cho người mẹ trong thời kỳ cho con bú.
5.6. Tương tác thuốc
- Không được dùng benzoyl peroxid khi phải tiếp xúc với ánh nắng mặt trời hoặc tia tử ngoại.
- Dùng đồng thời với thuốc chống nắng có chứa acid para-aminobenzoic sẽ làm biến đổi màu da một thời gian.
- Các sản phẩm chứa benzoyl peroxid có thể làm bạc màu lông tóc và mất màu của vải.
5.7. Quá liều
Các triệu chứng
Tróc vảy da quá nhanh, ban đỏ hoặc phù,
Xử trí
Cần ngừng thuốc. Để khắc phục nhanh các tác dụng có hại, có thể đắp gạc lạnh. Sau khi các triệu chứng và các biểu hiện trên đã giảm, có thể dùng thử một cách thận trọng liều lượng thấp hơn nếu cho rằng phản ứng đã xảy ra là do dùng quá liều chứ không phải do dị ứng
Viết bình luận